aranes.org

Lo lingüista e matematician provençal Bernat Molin nos quitèt dijòus passat a l’edat de 72 ans, çò raporta l’Institut d’Estudis Occitans de Provença en tot precisar que lo coronavirus n’i a pas agut res a veire.
 
Especializat en lexicografia e gramaticografia, Bernat Molin participèt a l’elaboracion d’una gramatica provençala en 1998 e publiquèt en 2006 una autra gramatica sus l’occitan del país d’Aubenàs. Membre del conselh lingüistic del Congrès Permanent de la Lenga Occitana, se n’es anat en daissant de publicacions preciosas qu’ajudan a ensenhar e a preservar l’occitan.
 
Molin es partit dins un temps de confinament ont las funeralhas son plan frejas. Pr’aquò, quand la crisi sanitària actuala serà acabada, d’omenatges li seràn faches. Dins aquel sens, l’Assemblada Occitana es a preveire un omenatge a Bernat Molin a Ais de Provença.
 
 

<iframe src=»https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2Faquo.daqui%2Fposts%2F1936483189828904&width=500″ width=»500″ height=»417″ style=»border:none;overflow:hidden» scrolling=»no» frameborder=»0″ allowTransparency=»true» allow=»encrypted-media»></iframe>
 
 

 
 

 
 
 

Lo 31 de març de 2012, nasquèt Jornalet. Fasiá de temps que l’alestissiam e decidiguèrem aquela data per lo far nàisser al moment de la granda manifestacion per la lenga occitana que se teniá a Tolosa. Uèch ans son ja passats!
 
Sèm pas las personas mai apropriadas per o dire, mas avèm la percepcion que per fòrça occitans, legir aqueste quotidian es una abitud de cada jorn o de cada setmana. Aquò es justament la tòca que la cèrca tot mèdia, e podèm doncas afirmar qu’avèm atench una partida importanta de nòstra tòca. Volèm, doncas, grandmercejar los legeires, los collaboradors, los redactors, los opinants, la còla del conselh lingüistic, lo corrector e los amics que nos ajudan a far avançar aqueste projècte; e, solide, los anonciaires que nos an ajudats a finançar e las institucions que nos donan tanben un còp de man e l’associacion dels Amics de Jornalet. Res de tot aquò seriá pas possible se manquèsse un dels elements qu’avèm mençonats.
 
 
Jornalet en papièr
 
Dins los meses avenidors sortirà a la lutz lo numèro 2 de la revista de Jornalet en papièr. Aqueste numèro serà consagrat a dos grands subjèctes: d’un caire, las commemoracions en 2019 dels dètz ans de la mòrt de Robèrt Lafont e los cent ans de la mòrt de Jusèp Condò, e a la lucha contra lo barratge de Sivens e la mòrt de Rémi Fraisse. En mai d’una seleccion d’articles, opinions e entrevistas publicadas sus Jornalet en linha, aqueste còp lo numèro 2 de Jornalet en papièr contendrà d’articles inedits. Lèu lançarem la campanha de soscripcion per que se pòsca ja reservar sos exemplars. Normalament, la revista deuriá èsser alestida, mas la crisi sanitària que sèm a viure ne retardarà un pauc l’aparicion.
 
Per ara, avèm encara d’exemplars del numèro 1 que podètz comandar per dètz èuros. Aquel primièr numèro de la revista en papièr conten una seleccion dels melhors articles publicats per Jornalet, long de sas primièras sèt annadas, 2012-2018. Al total, la revista compta 84 paginas ont se tròba doas informacions de cada an, una de nacionala e una d’internacionala, sèt entrevistas e catòrze articles d’opinion. Escricha en una lenga de qualitat, la revista conten d’articles en totes los dialèctes occitans.
 
 
Estatisticas
 
A l’escasença d’aqueste anniversari, volèm ofrir qualques donadas sul jornal. Pendent aquestes uèch ans es passat per las paginas de Jornalet mai d’1,94 milion de vesitaires qu’an dobèrt 4,95 milions de paginas. Dins la darrièra annada, son gaireben 5600 las personas qu’an legit Jornalet, dont 5754 l’an legit pel primièr còp. Al total, dins l’an passat avèm agut 16 326 connexions qu’an legit 41 609 articles. Aquò es pas marrit per un mèdia en lenga minorizada!
 
Avèm de legeires per tot lo Mond, mas la granda majoritat son de legeires que vivon en Occitània. E mai Barcelona siá la primièra vila en nombre de legeires, aquesta es seguida de París, Tolosa, la Val d’Aran, Colomèrs, Engoleime, Montpelhièr, Lion, Valéncia, Bordèu, Girona… De soslinhar que la cinquena vila en nombre de legeires de Jornalet es estada dins la darrièra annada la ciutat d’Irvine, dins la Califòrnia estatsunidenca. Una donada curiosa que ne sèm a cercar l’explica.
 
Per estats, França es lo que pòrta mai de legeires a Jornalet, un 42,94%, seguida d’Espanha amb un 31,25% e los Estats Units amb lo 12,78%. Itàlia es en quatren luòc ,as nos pòrta a pena l’1,31% dels legeires, çò que nos fa veire que nos deuriam sarrar mai de las Valadas e de la Gàrdia. Cal dire que long d’aquestas sèt annadas sèm estats legits dins totes los païses del Mond manca Afganistan, Birmania, Botswana, Centreafrica, Cuba, Guaiana, Libia, Mauritània, la Republica de Còngo, lo Sahara Occidental, Sierra Leone, Siria, lo Sodan del Sud, Surinam e Tatgiquistan.
 
Una donada fòrça considerabla: l’82,5% que vesitan lo sit de Jornalet i tornan dins lo futur. Es un naut gra de fidelizacion que nos rend plan gaujoses.
 
 
Situacion financièra
 
A l’ora d’ara, Jornalet se finança gaireben sonque de la solidaritat de sos legeires. Avèm perdut lo sosten del Conselh General d’Aran a causa d’un cambiament de govèrn que n’a retirat la publicitat. La sola subvencion publica qu’avèm es de la Generalitat de Catalonha, que malgrat l’escanament economic que patís, ajuda Jornalet dins sa linha de subvencions a la lenga occitana.
 
Dins lo quadre que seguís podètz veire las finanças de Jornalet en 2019.
 

fffff
 
fffff

 
Jornalet rapòrta sas finanças de 2019
 
Intradas

Subvencion de la Generalitat de Catalonha
10 685,00 €

Transferiments dels Amics de Jornalet

3230,00 €

Venda de Jornalet en papièr
3139,50 €

Dons
1996,57 €

Publicitat
1840,00 €

Escotissons dels sòcis de l’ADÒC
350,00 €

Apòrt dels fonzes de l’ADÒC
5916,08 €

Total de las intradas:
27 157,15

Despensas

Escotissons a las associacions professionalas de jornalistas
266,94 €

Asseguranças
132,44 €

Salari del corrector
4000,00 €

Desplaçaments en Occitània

6744,27 €

Jornalet papièr (maquetatge e impression) 

2832,50 €

Assisténcia fiscala e financièra

779,10 €

Impòstes
 3250,17 €

Salari del cap-redactor

8504,38 €

Serveire Internet e tecnicians 

 647,35 €

Total de las despensas:   
27 157,15 €

 

 

 
 
 

 
Crida a la publicitat
 
La publicitat sus Jornalet a fòrça demesit. Ara mai que jamai fan mestièr a Jornalet de ressorsas publicitàrias. Amb mai de 1000 legeires cada jorn e una difusion internacionala, Jornalet pòt far conéisser una nòva publicacion, una entrepresa, un comèrci, un bar, un restaurant, una ostalariá o quin que siá servici. O ben las politicas envèrs l’occitan que las fan cèrtas comunas o cèrts oficis publics.
 
Dins aquel sens, fasèm una crida als anonciaires e tanben als legeires. Se qualqu’un pòt vendre de publicitat per Jornalet, poiriam convenir de lo mercejar per son accion.
 
 
Los Amics de Jornalet
 
Après lo miracle d’aver viscut sièis ans sens cap de finançament, dins las doas darrièras annadas nos es arribada fin finala una ajuda pas brica mespresabla de la Generalitat de Catalonha, qu’esperam ongan tanben e mai se la crisi del coronavirus ne retarda lo mandadís.
 
Totun, çò que fa venir vertadièrament possible aqueste jornal son las contribucions individualas, los dons que nos pervenon per PayPal, e los sòcis de l’ADÒC (associacion de drech catalan) e de l’associacion Los Amics de Jornalet (associacion de drech francés). Se vos i sètz pas encara marcats, o podètz far aicí: jornalet.com/socis.

 
 
 

 
 

 

Elèit: la Federacion s’adreiça als clubs
 
La Federacion ven de mandar un corrièr als clubs d’Elèit 1 e d’Elèit 2 per se prononciar sus la seguida de la sason.
 
Doas opcions son prepau…

Dens lo barri vielh d’ua ciutat londanha soi a picar la paret.
 
M’installèi n’i a pas gaire, en visitar aqueth ostau tan ancian m’agradè de tira lo lòc la chaminèia, la cort petita, medievau, e l’aulor a aventuras passadas.
 
Temps de mudar e adara i soi embarrada.
 
La malautia que s’esperlonga e s’espandís sus la tèrra nosta, m’empaisha de sortir e òmis en armas circondan lo parçan per n’assegurar l’embarrament.
 
Las condicions de vita i son despolhadas mes èi un teit e m’estimi mei de me desvelhar entre parets bastidas 700 ans a, que vedón se desvelhar tan d’humans abans jo. Imagini familhas, hemnas soletas, òmis, vielhs, joens, mainats, qui sap?
 
Per la frinèsta dubèrta lo vent me pòrta las campanadas de la catedrala, los autes bruts de la vila ne ressonan pas mei. Sols los coloms que senhorejan suus teulats daurats peu so de la prima, cantan sas amors.
 
Anciana, òcra, espessa la paret apareish jos la pica, aimi lo gèst e lo son.
 
Aimi aqueth acarament dab la pèira.
 
Apareishen un detzenat de capas, uas finas blancas, d’autas bluas, e d’autas engrisadas. Dejós, las caucias de sables mescladas, blancosas, burèlas, e la mai prigonda òcra com la tèrra deu riu.
 
Lo men embarrament es adara mei que mei ua luta dab la paret per li tornar sa beutat e sa puretat.
 
Atau benlèu ne saurèi mei sus l’istòria de l’ostau.
 
Contunharèi de picar dinc a la nueit casuda.
 
 
 
 
M. Delaprada 
 
 

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                    

fffff
 
fffff

 
Cronicas de l’embarrament

A l’iniciativa de sos legeires, Jornalet prepausa de mandar regularament la cronica d’un embarrament. Aquela cronica pòt èsser ficcionala o a mièjas reala, mas es una convidacion a un exercici literari. Daissatz  vòstra imaginacion s’exprimir en una lenga trabalhada, rafinada, afogada. I podètz apondre un imatge.
 
Los tèxtes seràn publicats regularament dins la seccion “Cronicas de l’embarrament”. Escrivètz a info@jornalet…