Caracteristiques deth gascon: trets evolutius

Er aranés ei eth nòm que se da ara lengua occitana dera Val d’Aran. Era lengua d’òc o occitan pertanh ath grop de lengües romaniques o neolatines e ei constituït per sies grops dialectaus: er aupenc-vivarés, eth provençau, eth lemosin, er auvernhat, eth lengadocian e eth gascon. Er aranés ei ua varianta deth dialècte gascon.

Caracteristiques deth gascon: trets evolutius

1. Pas de F latina a H, en quauque lòc aspirada: FERRUM> hèr, FILIU> hilh
2. Queiguda de N intervocalica: FARINA> haria, UNA> ua
3. Pas de L finau de sillaba a U semivocau: SAL> sau, MALU> mau
4. Evolucion de LL latina interior o finau: VITELLUS> vedèth, BELLUS>bèth
5. LL intervocalica passe a R: BELLA> bèra, GALLINA>garia
6. Aparicion de A protetica deuant de R iniciau, en tot doblar-se atau era R: ROTA> arròda, RADICE> arraïc
7. Metatèsi de –R: VENTRUM> vrente, CAPRA> craba

Quadre comparatiu tamb d’autes lengües romaniques: