Ua Val atlantica
Era Val d’Aran se trape ena part centrau dera sarrada pirenenca e a era particularitat d’èster ua val d’aiguaversant atlantic. Era suaestenuda ei de 620 Km2, tèrmie ath nòrd tamb França(Arièja), ath sud damb era Alta Ribagorça e Aragon, ar èst tamb eth Pallars Sobirà e ar oèst un aute còp tamb Aragon e França (Nauta Garona). Eth sòn arriu principau, era Garona, trauèsse evertèbre tota era Val e desbòque en Atlantic (Bordèus). Aguest emplaçament geografic, ei a díder era sua orientacion naturau cap a tèrres occitanes, amassa damb era manca ath long des sègles d’ues bones comunicacions tamb Catalonha e Aragon, an hèt qu’era Val d’Aran age clares diferéncies tamb es autes vals e contrades catalanes tant en aspècte fisic com culturau. Era pròva mès clara d’aguesta diferéncia se manifèste en hèt d’auer coma lengua pròpia er aranés.
Era populacion censada ena Val d’Aran er an 2007 ei de 10221 abitants e era sua economia ei complètament orientada tath sector des servicis.